Top 10+ Đặc sản khi đến với Phú Thọ nổi tiếng nhất bạn nên thử

Top 10+ Đặc sản khi đến với Phú Thọ nổi tiếng nhất bạn không nên bỏ qua

Thịt chua Thanh Sơn

Thịt chua là một đặc sản đặc trưng của người Mường ở vùng Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ. Để có hương vị tốt nhất, người ta thường sử dụng thịt lợn lửng do người Mường nuôi tự nhiên, ăn củ và trái cây rừng suốt quãng thời gian.

Hương vị đặc trưng của món ăn này chắc chắn sẽ ghi dấu trong lòng những ai đã từng thưởng thức. Vị bùi bùi của thịt, sần sật của bì nướng kết hợp với vị chua chua của vị thính đã lên men và vị chát ngọt của lá cây, tạo ra một trải nghiệm ẩm thực độc đáo và thú vị.

  • Thịt chua thường được ăn kèm với các loại lá như: Lá sung, lá ổi, lá mơ, lá đinh lăng, rau thơm…
  • Được chấm với tương ớt, mang đến một hương vị đặc biệt, mới lạ.
  • Đối với những người thích uống rượu, đừng quên thưởng thức cùng một vài ly bia hay “bom” rượu.

Thịt chua không chỉ là một món ăn nhỏ mang hương vị đặc trưng, mà còn là một cách để kỷ niệm và truyền tải hương vị của miền đất núi rừng và tinh hoa ẩm thực từ người dân đất Tổ. Món ăn này chắc chắn sẽ làm cho du khách khó quên khi trở về quê hương đất Tổ.

Cơm nắm lá cọ

Cơm nắm lá cọ là một món ăn đặc sản giản dị và dân dã của vùng đất Phú Thọ. Khi bạn đặt chân đến vùng đất thiêng này, không lúc nào bạn bỏ lỡ cơ hội thưởng thức hương vị thơm ngon của cơm nắm lá cọ.

Món cơm nắm lá cọ ban đầu mang trong mình sự dân dã, nhưng để tạo nên nó vẫn cần đến đôi bàn tay khéo léo của người làm. Vào mùa lá cọ, mọi người lên đồi chặt những chiếc lá cọ vẫn còn xanh tươi để làm lá bọc cho cơm. Những chiếc lá cọ non, màu xanh như hòa quyện với ánh nắng ấm áp miền Trung, được mang về và thả qua lửa để làm mềm, sau đó được lau sạch và sử dụng để nắm cơm.

Kỹ thuật nắm cơm này dường như chỉ thuộc về những phụ nữ khéo tay với:

  • Gạo đầu mùa, vừa được thu hoạch, mang trong mình sự ngọt ngào và dẻo mịn nhất.
  • Mỗi nắm cơm có những viền sọc được tạo hình từ lá cọ đượm mùi thơm của gạo quê, hòa quyện với hương vị tự nhiên của lá cọ.
  • Khi bẻ đôi nắm cơm và chấm với muối vừng hay hạt lạc, bạn mới thực sự cảm nhận được vị ngon tuyệt vời của món ăn dân dã này.
  • Cảm giác tinh tế của lá cọ như được gửi trọn vào trong từng nắm cơm bé nhỏ ấy.

Cọ ỏm Phú Thọ

Cọ ngon thường là loại cọ nếp, khi ỏm, chúng sẽ trở nên vàng óng mắt, mềm mịn và dẻo. Người đã có kinh nghiệm sẽ dễ dàng chọn những quả cọ:

  • Tròn.
  • Có vỏ dày.
  • Màu vàng như mật ong.
  • Khi nhấm nháp, cảm nhận được độ dẻo thì đó chính là quả cọ nếp.

Bên cạnh cọ ỏm, người dân Phú Thọ còn tạo ra các sản phẩm khác như dưa cọ hay muối cọ, mang hương vị mặn mà, bùi ngậy và hương chát đặc trưng. Đây là những món ăn ngon, hấp dẫn, mới lạ trong mâm cơm.

Người Phú Thọ sử dụng đĩa cọ muối hoặc đĩa cọ ỏm để chào đón du khách từ xa và làm quà biếu cho người thân. Trong mùa cọ, nhiều người miền Nam thường đặt mua cọ vì hương vị béo ngậy và bùi bùi đặc trưng của loại đặc sản này.

Bưởi Đoan Hùng – Phú Thọ

Đoan Hùng, vùng đất vinh quang với chiến thắng trên sông Lô trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, còn gắn liền với một giống bưởi quý đã tồn tại và được trân trọng hàng trăm năm – đó là bưởi Đoan Hùng.

Trên đất Đoan Hùng, xã Chí Đám và Bằng Luân được biết đến với những quả bưởi ngon nhất. Chỉ cần một miếng bưởi kết hợp với tép bưởi trắng, mọng nước và ngọt lịm, thơm phức, ta sẽ cảm nhận được vị ngọt ngào của bưởi như tan chảy trong miệng và lan tỏa khắp ruột gan.

Xưa kia, khi nhắc đến bưởi, người ta nghĩ ngay đến Bưởi Đoan Hùng – loại bưởi duy nhất được chọn để tiến vua. Chỉ các vị vua chúa mới được thưởng thức giống bưởi đặc biệt này. Trong những ngày thu hái bưởi, người dân lựa chọn những quả bưởi lớn nhất, vàng đẹp nhất để dâng cúng cho các Vua Hùng và tiên tổ, như một biểu hiện tri ân công đức của tổ tiên.

Ngày nay, người tiêu dùng có nhiều lựa chọn bưởi chất lượng khác như Bưởi Năm Roi, Bưởi Da Xanh, Bưởi Diễn… Tuy nhiên, bưởi Đoan Hùng vẫn được gìn giữ và không bao giờ bị lãng quên. Có thể nói rằng, đó là một giống bưởi quý và hiếm có, khó tìm mua và khó có cơ hội thưởng thức, nhưng vẫn giữ được giá trị đặc biệt trong lòng người tiêu dùng.

Bánh tai Phú Thọ

Bánh tai, một đặc sản phổ biến trong hầu hết làng quê ở Phú Thọ, đặc biệt là tại thị xã Phú Thọ, đã trở thành một biểu tượng độc đáo bởi hình dáng nó giống với tai.

Nguyên liệu để làm bánh tai rất đơn giản, bao gồm:

  • Gạo tẻ.
  • Thịt lợn.
  • Gia vị.
  • Với giá chỉ từ 3.000 đến 5.000 đồng mỗi chiếc, bạn có thể thưởng thức món bánh tai này.

Bánh tai Phú Thọ có vẻ ngoài trắng đục, hương thơm của bột kết hợp với mùi thịt thơm ngon. Chỉ cần ăn từng miếng nhỏ, bạn sẽ trọn vẹn cảm nhận hết hương vị độc đáo của chiếc bánh này. Bánh tai dễ ăn và phù hợp với nhiều người bởi nó được làm từ bột gạo tẻ, mang đến sự thanh nhẹ và thích hợp cho bữa ăn sáng.

Trong ẩm thực thị xã Phú Thọ xưa kia, bánh tai thường được kết hợp với cháo gạo tẻ, cháo bột thái, và thêm một chút nước mắm ngon. Mỗi tô cháo được thêm một hoặc hai chiếc bánh tai để tạo sự ngon miệng và no bụng, phục vụ cho công việc suốt buổi sáng. Ngày nay, tùy theo khẩu vị, mọi người có thể mua bánh tai về nhà và thưởng thức kèm với nước mắm chanh, quất, ớt, tiêu… tạo thêm vị giác thú vị, không bao giờ cảm thấy ngán.

Rau sắn Phú Thọ

Rau sắn là một trong những đặc sản nổi tiếng của Phú Thọ và đã trở thành biểu tượng đặc trưng của vùng đất này. Rau sắn được thu hái từ những ngọn lá của cây sắn, được trồng trên những núi đồi xanh mướt. Mỗi khi mùa sắn đến, người ta thu hái những lá sắn trắng tươi, không già cỗi quá mà cũng không quá non, sau đó rửa sạch và vò kỹ trước khi muối.

Rau sắn không phải là món ăn xa hoa và cũng không quá chú trọng vào hình thức, nhưng việc chế biến nó lại đòi hỏi sự cầu kỳ.

  • Lá sắn muối có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon, ví dụ như xào với mỡ lợn tạo nên một món ăn hấp dẫn, hoặc kho cùng tép để tạo ra hương thơm đặc trưng, ngậy ngậy và bùi bùi.
  • Ngoài ra, lá sắn muối còn được dùng để nấu canh đầu cá chua chua ngậy, mang đến một hương vị đặc biệt, thích hợp với khẩu vị của người dân địa phương.

Suốt từ thời xa xưa, rau sắn đã trở thành một món ăn quen thuộc trên bàn ăn của người dân vùng Phú Thọ. Dù ở bất kỳ nơi nào, dù xa quê hương đến đâu, những người con của vùng đất này vẫn nhớ đến hương vị canh chua rau sắn thân quen và đậm đà. Rau sắn mang trong mình không chỉ hương vị truyền thống mà còn là một phần kỷ niệm và tình cảm với quê hương và nguồn gốc của mình.

Rêu đá người Mường

Rêu đá là một món ăn đặc biệt không thể thiếu trong bữa ăn của người Mường ở Phú Thọ. Người Mường thu hái rêu đá từ suối và các mỏm đá, sau đó làm sạch và trộn chung với tỏi thái mỏng, muối, mì chính, hành và mỡ lợn. Những thành phần này được gói trong nhiều lớp lá đu đủ. Rêu đá được nướng bằng than nóng cho đến khi lá đu đủ cháy đen, tạo ra hương vị đặc biệt khi rêu hòa quyện với tỏi và các gia vị.

Đi “hái” rêu đá thường diễn ra vào mùa đông. Rêu đá chỉ mọc ở những nơi có dòng nước suối chảy và thường xuất hiện nhiều ở những nơi nước chảy mạnh. Ngoài việc là một món ăn truyền thống, rêu đá còn có giá trị dinh dưỡng cao, giúp cải thiện sự lưu thông khí huyết, giải độc cơ thể và ổn định huyết áp.

Xáo chuối Lâm Thao

Món xáo chuối là một món ăn đặc sản truyền thống của người Lâm Thao, Phú Thọ. Mặc dù đơn sơ và mộc mạc, nhưng món này mang hương vị đậm đà của quê hương và gợi nhớ đến những kỷ niệm của tuổi thơ, những ngày bình dị và mộc mạc trong đồng đất ven sông.

Xáo chuối là một món ăn dân dã nhưng lại có sự sang trọng. Nó thường xuất hiện trong các dịp lễ hội, tiệc cưới, khao họ, đám giỗ và không thể thiếu trong đám hiếu.

Xáo chuối thường được ăn nóng, và người thưởng thức sẽ bị cuốn hút bởi mùi thơm lừng của riềng, vị ngọt từ tương, chuối, xương và tiết lợn. Sự kết hợp của những nguyên liệu này cùng với gia vị tạo nên một hương vị đậm đà và đặc trưng của món ăn này.

Trám om kho cá

Trám om kho cá là một đặc sản đặc biệt của Phú Thọ, với hương vị độc đáo. Thời gian thu hoạch trám thường là cuối tháng 5 và đầu tháng 6 theo lịch Âm. Món trám om kho cá có hương vị chua giòn của trám ngấm vào cá làm cho cá trở nên mềm nục, và có vị ngọt từ tương. Miếng trám có vị chua ngọt và béo bùi.

Quy trình chế biến món này khá đơn giản:

  • Trám sau khi ngâm nước trong khoảng một đến hai giờ, được rửa sạch và chà cho sạch nhựa bên ngoài.
  • Nước được đun sôi nhẹ (lưu ý không để nước sôi quá mạnh vì làm trám cứng, cũng không để nước chưa sôi hoàn toàn vì khi đó trám sẽ nhão) sau đó cho trám vào nồi và đảo đều, sau đó đậy kín để nguội dần.
  • Trám được vớt ra và lấy dao tách cùi, bỏ hạt.
  • Cá được chọn là loại tươi ngon, sau khi làm sạch ruột, nếu cá nhỏ thì để cả con, còn cá lớn thì xắt ra từng miếng và xếp lớp với trám, và lớp trên cùng là cá.
  • Tương được pha loãng, đảm bảo độ mặn vừa phải, sau đó được thêm vào nồi và đun sôi nhẹ rồi để nhỏ lửa cho tương cạn dần.
  • Khi nghe tiếng lẹt xẹt ở đáy nồi thì món ăn đã hoàn thành.

Trám kho với cá mang lại hương vị chua của trám ngấm vào cá làm cho cá trở nên mềm nục, kết hợp với vị giòn chua của trám, vị ngọt từ tương và chất đạm từ cá ngấm vào trám tạo nên một hương vị độc đáo. Món này thường được ăn cùng với cơm trắng gạo tẻ ngon, vừa chín tới. Bữa ăn đơn giản, dân dã này cùng trám kho cá với cơm nóng sẽ mang lại những hương vị quê nhà đậm đà và để lại ấn tượng khó quên.

Cá Anh Vũ

Cá Anh Vũ là một loại cá tiến vua, xuất hiện và đánh bắt chủ yếu từ tháng 10 đến tháng 3 của năm sau, đặc biệt nhiều vào những ngày thời tiết se lạnh và có sương mù. Thời điểm đó, cá Anh Vũ đi săn mồi nhiều hơn.

Thịt cá Anh Vũ có màu trắng, quánh và thơm ngon hơn bất kỳ loại cá nào khác trong sông nước. Phần tuyệt vời nhất của cá Anh Vũ là một khối sụn ở môi, không chỉ giòn mà còn được cho là có tác dụng chữa bệnh.

Khi chế biến cá Anh Vũ, phương pháp ngon nhất vẫn là hấp cá. Với quy trình làm như sau:

  • Sau khi bắt được cá, người ta thường mổ và rửa sạch.
  • Sau đó ướp gừng và một số gia vị vào bụng cá, thêm chút nước mắm ngon.
  • Cá được cuốn cả vào một tấm lá gừng và hấp trong nồi.
  • Hấp giữ cho cá nguyên vẹn các chất dinh dưỡng và tạo ra hương vị thơm ngon hơn so với các phương pháp chế biến khác, đó là lý do tại sao hấp cá là một món ăn được ưa thích.

Thịt cá Anh Vũ thường được kết hợp với chuối xanh, khế xanh, bánh đa tráng, rau mùi tàu, tía tô, diếp cá, xương xông và nhiều loại rau khác. Nếu không thích phương pháp hấp, bạn cũng có thể nướng chả, kho tộ, nấu mẻ giấm với khế xanh… Mọi phương pháp đều hấp dẫn và thịt cá Anh Vũ thơm ngon, giàu chất đạm.

Tằm cọ – Đặc sản đất Tổ

Món tằm cọ là một đặc sản nổi tiếng của vùng Phú Thọ, được coi là hiếm khi có cơ hội thưởng thức ngoài vùng này. Để có món tằm cọ ngon, quá trình chế biến từ nuôi tằm cho tới chế biến đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu.

  • Đầu tiên, người ta lên đồi chặt cây cọ và thả hai đến ba chục con tằm vào trong thân cây.
  • Trong vòng một tuần, những con tằm ăn nõn cọ sẽ trở nên béo mập, da màu vàng trắng và có hình dáng tròn mẩy.
  • Sau đó, tằm được lấy ra khỏi thân cây và ngâm trong bát giấm pha loãng để làm sạch.
  • Trong khi tằm đang ngâm, người ta chuẩn bị gia vị như muối ớt, hạt tiêu, muối, mì chính để trộn làm nước chấm.
  • Ngoài ra, một lò đất được sử dụng để nung than hoa từ thân cây cọ già.
  • Sau khi chuẩn bị xong, người dân sử dụng những chiếc xiên cọ chẻ nhỏ để xiên tằm và đặt lên than hoa để nướng.
  • Chỉ trong một phút, hương thơm của tằm nướng lan tỏa khắp không gian.

Nhìn những con tằm chín với màu vàng nâu, lớp da bóng mỡ, không ai có thể cưỡng lại được. Khi tằm còn nóng, người ta chấm tằm với gia vị muối ớt. Vị béo bùi của tằm hòa quyện với hương vị cay nồng, mặn vừa đủ, thực sự làm kích thích vị giác.

Xôi nếp Gà gáy 

Xôi nếp Gà gáy là một món đặc sản của huyện Yên Lập, Phú Thọ. Câu chuyện xoay quanh việc một cô dâu nhặt nhầm túi hạt gạo khi đi lấy chồng và sau đó trồng và chăm sóc để có loại gạo nếp đặc biệt. Do đó, gạo nếp này được gọi là nếp Gà gáy, là một loại gạo nếp dài ngày và rất quý hiếm.

Để nấu một nồi xôi nếp Gà gáy ngon, món ăn này cần được đảm bảo những công đoạn sau:

  • Gạo phải được đãi sạch và không cần ngâm nước lâu để đảm bảo xôi nếp vẫn dẻo, mềm và thơm.
  • Gạo được cho vào chõ, sau đó lấy cám gạo tẩm ít nước và chát kín trõ để không cho hơi phì ra ngoài.
  • Sau đó, đun trong khoảng 2 tiếng và nhấc ra.

Xôi nếp Gà gáy thường được ăn kèm với muối vừng trồng trên nương, tạo nên một hương vị đặc trưng. Mùi muối vừng thơm ngào ngạt kết hợp với hương thơm ngọt và nồng nàn của xôi tạo nên một món ăn gần gũi, mộc mạc mà khó quên.

Xôi nếp Gà gáy thường được dùng để đãi khách quý, nấu rượu trong những dịp lễ lớn và quan trọng. Nếu có dịp thưởng thức món này, người ta khó quên cái tên và vị ngon đặc biệt của nó.

Mỳ gạo Hùng Lô

Mỳ gạo Hùng Lô là một đặc sản nổi tiếng của xã Hùng Lô, Việt Trì, Phú Thọ. Nó có một vị ngon đặc trưng và nổi tiếng nhờ vào sợi mì nhỏ, trắng, sạch và khả năng nấu chín mà không bị nát.

Quy trình sản xuất Mỳ gạo Hùng Lô tuân thủ quy trình khép kín để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

  • Từ việc lựa chọn hạt gạo chất lượng, không sử dụng chất tẩy rửa, chất phụ gia hay chất bảo quản…
  • Gạo sau khi được vo và rửa sạch sẽ được ngâm trong nước để hạt gạo nở ra.
  • Thời gian ngâm gạo phụ thuộc vào mùa và thời tiết, thông thường vào mùa hè từ 3 – 4 tiếng, trong khi vào mùa đông thời gian ngâm kéo dài từ 6 – 7 tiếng.
  • Việc ngâm quá lâu hoặc ngâm quá ít sẽ ảnh hưởng đến độ mềm và dai của mì.
  • Sau khi ngâm, gạo được rửa lần nữa trước khi đưa vào cối xay để xay thành bột.
  • Do không sử dụng chất tẩy rửa, quy trình ngâm và vo gạo kéo dài hơn.
  • Bột nước sau khi xay sẽ được lọc để loại bỏ cặn bã, sau đó sử dụng dụng cụ ép đặc biệt để tách nước và giữ lại phần bột. Quá trình này giúp tăng tốc độ lọc bột.
  • Mỳ sau khi được đun chín sẽ được ủ trong khoảng 13-14 giờ để có độ tơi.
  • Sau đó, mì được giũ để phơi khô, thường được thực hiện vào buổi sáng sớm để đảm bảo mì được phơi khô trong ngày.